دوسوم سنگ مزارهای قدیمی گرگان غیب شده اند

روستای زیارت درهفت کیلومتری جنوب منطقه جنگلی نهارخوران واقع شده است. این منطقه یکی از زیباترین کانونهای جهانگردی به شمار می آید و همه ساله مسافران زیادی را به سوی خود جذب می کند.

 

استقرار نهارخوران در دو طرف دره زیبایی آن را دوچندان نموده است، چندین اثر تاریخی و مذهبی نیز در روستا وجود دارد که  می توان به بقعه امامزاده عبدالله منسوب به امام موسی کاظم (ع) اشاره کرد.

 

این زیارتگاه، در کنار رودخانه و تقریباً نزدیک به چشمه آبگرم قرار دارد، محوطه اطراف امامزاده را گورستان قدیمی فرا گرفته است، سنگ قبرهای به جا مانده در گورستان، قدمت آن را به بیش از هزار سال می رساند و این امامزاده در میان مردم و زائران احترام خاصی دارد.

 

 

آرامگاه بابا قنبر، در یک کیلومتری جنوب شرقی روستا، زیر یک درخت بلوط کهنسال، از دیگر زیارتگاه های مردم روستای زیارت است، قدمت این درخت بلوط به هزار سال می رسد.

 

علاوه بر گورستان تاریخی زیارت، گورستان خالد نبی در کلاله، قبرستان قدیمی النگ، قبرستان قدیمی مسجد جامع گرگان و ... از جمله مزارهای قدیمی استان گلستان است که وضعیت کتبه ها و سنگ افراشته های قدیمی آنها نیز وضعیت مناسبی ندارد.

 

 

 

این محقق و مولف گلستانی بیان داشت: گورستانها و سنگ مزارها حامل بخشی از فرهنگ ما در گذشته های دور و نزدیک هستند و نیاز است از این میراث معنوی بیشتر حمایت و حفاظت شود.

 

وی عنوان کرد: بررسی سنگ مزارهای قدیمی گورستانهای استان از جمله زیارت و گورستان قدیمی سفید چاه که میان مازندران و گلستان مشترک است، نشان می دهد که برخی از این سنگهای قدیمی از بین رفته اند یا شکسته شدند.

 

وی افزود: اعتبار برخی مناطق به دلیل وجود گورستانهای قدیمی است که این نمونه را به وضوح می توان در گورستان تاریخی سفید چاه درک کرد.

 

وی با بیان اینکه سنگ افراشته های قدیمی گورستانهای تاریخی از نظر شکل، فرم، جهت قابل بررسی هستند، بیان داشت: برخی سنگ مزارهای موجود ایستاده، عمودی، گهواره ای و صندوقی است.

 

اسدالله معطوفی خاطرنشان کرد: همچنین حجاری ها و حکاکی های موجود در سنگ افراشته ها نشان از رمز و راز بکار رفته در آن است و حلقه هایی از دوره های تاریخی را بیان می کند.

 

وی گفت: نقوش بکار رفته در برخی سنگ مزارها، نماد و روایتگر حیات در منطقه است و نقوش اسلیمی، زیگزاکی، دایره های متدوال، ستاره، قیچی و نقشهای آئینی است که در حوزه های "جامعه شناسی ایلی و قبیله ای" باید مورد بررسی و کنکاش قرار گیرند.

 

این محقق و باستان شناس گلستانی افزود: روی برخی سنگ مزارهای قدیمی موجود در استان اشکالی مانند چنگک، لنگرهای کشتی، نقوش ماهی، شکار و .. دیده می شود که نمایانگر حرفه و شغل مردمان منطقه و صاحب سنگ مزار است.

 

 

 

این گورستان که بی شک یکی از قدیمی ترین گورستانهای کشور با سنگ مزارهای بسیار منحصر به فرد و بی نظیر به شمار می آید از نظر باستان شناسان به تنهایی میدان کار پژوهشی بزرگی برای پژوهشگران تاریخ، باستان شناسی، مردم شناسی، مرمت آثار، زمین شناسی، جغرافی، زیست، جانورشناسی و گیاه شناسی است که متأسفانه به مرور زمان در حال خرابی و ویرانی است. 
 

قبرستان قدیمی امامزاده قاسم، گورستان اوقچی، قبرستان تلوستان، امامزاده عبدالله، قبرستان چشمه نیلا نیز در شهرستان مینودشت گلستان واقع شده اند که سنگ مزارهای قدیمی این گورستانهای باستانی نیز وضعیت مناسبی ندارند.
 

در بسیاری از نقاط گلستان قبرستانهایی دیده می‌شوند که مزارهایشان دارای سنگ‌افراشته‌هایی است که در عین شباهتهای نسبی، تفاوتهایی هم با هم دارند و این یادمانهای تاریخی در گذر زمان به فراموشی سپرده شده اند و لازم است برای حفظ این آثار از هیچ تلاشی فروگذار نکرد.